Kỹ thuật trồng nấm bào ngư trắng - Những chia sẻ hữu ích từ chuyên gia

Nấm bào ngư trắng mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe

Thật ra mà nói thì rất khó để có thể kể hết những lợi ích của nấm bào ngư trắng. Theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ, nấm bào ngư trắng cung cấp hàm lượng lớn protein, vitamin, cùng các axit amin thiết yếu cho cơ thể, đồng thời loại nấm này có tác dụng tăng sức đề kháng. 

Trong nấm bào ngư trắng có chứa đến gần 60 nguyên tố khoáng, chứa lượng protein cao gấp 3 – 4 lần so với những loại rau xanh khác. Nấm bào ngư nói chung có chứa tới 18 axit amin, vitamin B, D mà các loại rau khác không hề có.

Trong mỗi cây nấm bào ngư trắng có khoảng: 4% các loại các axit béo không no, PP, vitamin, Cprotit, cùng các axit folic rất tốt cho cơ thể. Cùng điểm danh một số công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe con người mà nấm bào ngư trắng mang lại nhé.

• Phòng chống ung thư với nấm bào ngư trắng:  trong nấm bào ngư trắng có thành phần alpha-glucan, đây là hợp chất đường liên phân tử, có khả năng triệt tiêu, ức chế các tế bào ung thư ác tính. Ngoài ra, còn có hoạt chất lovastatin có khả năng phòng tránh các bệnh ung thư nằm trên các phiến nấm, tai nấm, đặc biệt xuất hiện nhiều nhất ở bào tử nấm.
• Nấm bào ngư trắng có công dụng làm giảm cholesterol: Loại nấm này có chứa các satin như lovasatin, đây là chất có thể gây ức chế men khử HMG-CoA bên trong cơ thể. Ngoài ra, lovasatin còn giúp tăng lipid trong máu, và làm giảm lượng cholesterol, làm nhiệm vụ điều tiết lại lượng máu bên trong cơ thể.
• Nấm bào ngư có công dụng điều trị bệnh tiểu đường: Như vừa nói đến ở trên, nấm bào ngư trắng có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu, đồng thời cũng làm giảm lượng đường hấp thụ vào cơ thể. Nhờ vậy giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và cũng hỗ trợ điều trị bệnh rất hiệu quả.
• Nấm bào  ngư còn tự sản sinh ra hoạt chất có tính kháng khuẩn mạnh. Nên khi sử dụng loại thực phẩm này, cơ thể sẽ tiết ra một chất kháng tuyến trùng và giun tròn, giúp phòng ngừa bệnh giun sán hiệu quả.
• Nấm bào ngư trắng còn cung cấp lượng lớn protein mà không hề gây tích tụ mỡ. Do đó, đây là thực phẩm “vàng” dành cho người mắc bệnh gout.

Các khâu cần xử lý trước khi trồng nấm bào ngư

1. Chuẩn bị nguyên liệu 

Nguyên liệu để nuôi trồng nấm bào ngư là rất đơn giản dễ kiếm, đó là tất cả các loại phế thải của ngành nông nghiệp giàu chất xenlulo, hoặc có thể là một số loại nguyên liệu thông dụng là rơm rạ, mùn cưa, bông phế thải,...

Nếu như ở điều kiện nuôi trồng nấm trên thành phố, nguồn rơm rạ khó tìm nên trong khuôn khổ nên chúng ta có thể trồng nấm bào ngư tại nhà với nguyên liệu chính là mùn cưa. 

Mùn cưa để nuôi trồng nấm bào ngư là mùn cưa của các loại gỗ mềm có nhựa màu trắng, không có tinh dầu và được phơi khô bảo quản tốt, không bị ẩm mốc. Có 2 loại mùn cưa chính:

• Mùn cưa tạp: Mùn cưa của các loại cây như: mít, xung, mứt, so đũa, dâu gia xoan,ngái, duối....
• Mùn cưa thuần chủng là: các loại cây: cao su, bồ đề,...

Tất cả các loại nguyên liệu này cần phải được băm nghiền nhỏ, sàng lọc loại bỏ đá, sỏi trước khi đưa vào xử lý. Hiện nay, để hỗ trợ cho bà con nông dân trồng nấm phát triển theo hướng chuyên nghiệp hóa, đỡ vất vả và tiết kiệm chi phí sản xuất hơn, các kỹ sư nông nghiệp của Viện Nghiên cứu Sinh học Ứng dụng đã phối hợp với các kỹ sư cơ khí chế tạo Hãng 3A của công ty CPĐT Tuấn Tú nghiên cứu và chế tạo ra nhiều máy móc, thiết bị trồng nấm hữu ích: Tư vấn máy móc thiết bị trồng nấm theo công nghệ hiện đại.

2. Xử lý nguyên liệu

Thao tác không kém phần quan trọng trong kỹ thuật trồng nấm bào ngư trắng đó chính là xử lý nguyên liệu để trồng nấm. Dưới đây là một số quy tính để xử lý như sau:

• Đối với việc xử lý rơm rạ hay bã mía: cách đơn giản nhất là bằng nước vôi với tỷ lệ 4 kg vôi đã tôi/1.000 lít nước. Sau đó hãy ngâm rơm rạ trong nước vôi từ 15 – 20 phút rồi vớt ra để cho ráo nước. Rồi ủ nguyên liệu bằng cách kê kệ ủ sao cho vuông vắn, có cọc ở giữa đống để thoát hơi. Tiếp đến, rải từng lớp nguyên liệu lên kệ ủ rồi giẫm nhẹ rồi lấy nilon bọc xung quanh đống ủ để giữ nhiệt cho cây nấm.
• Đối với mùn cưa: mùn cưa thì mọi người phải phơi khô trước khi đưa vào bảo quản, nên nhớ là càng để lâu càng tốt cho việc trồng nấm. Vì khi nguyên liệu ẩm thường có nhiều dinh dưỡng thích hợp với các loại nấm mốc làm nhiễm bịch phôi. Nếu là mùn cưa mới, tế bào chưa chết hoàn toàn, có thể còn tồn tại các chất kháng nấm, tơ nấm khó phân hủy nên cho năng suất thấp.

3. Cách ủ nấm bào ngư đơn giản nhất

Khoảng từ 3 – 4 ngày ủ bằng rơm, tiến hành đảo đống ủ, trong quá trình đảo nấm cần kiểm tra độ ẩm đống ủ, nếu vắt nguyên liệu thấy nước chảy nhỏ giọt ướt vân tay thì chúng ta ủ tiếp nhưng nếu thấy nấm khô thì cần bổ sung thêm nước trực tiếp vào rơm rạ.

Ủ tiếp khoảng 3 – 4 ngày sau đó, kiểm tra độ ẩm như lần 1, nếu đảm bảo yêu cầu thì đảo rơm rồi ủ lần 2. Sau đó dỡ đống ủ rồi băm rơm thành từ đoạn dài 10 – 15 cm rồi ủ lại trong thời gian 2 ngày nữa. Sau đó kiểm tra một lần nữa nếu thấy rơm rạ đã chín đều và đủ độ ẩm thì tiến hành cấy giống. 

Nhưng đối với mùn cưa thì thời gian ủ từ 6-7 ngày, giữa chu kỳ có đảo đống ủ 1 lần. Nhiệt độ đống ủ khoảng 70-75°C khi đã được làm ẩm, cho mùn cưa vào thành đống, quấn nilon xung quanh, giữa đống mùn cưa có cọc thông khí.

Quy trình trồng nấm bào ngư trắng

1. Chuẩn bị

Túi nilon kích thước khoảng 30 x 45cm, bông nút và dây chun. Túi nilon phải được gấp đáy. Giống nấm phải có mùi thơm dễ chịu, không có mùi chua, đặc biệt không có các đốm kỳ lạ,.. và bạn có thể tìm mua ở các cửa hàng bán đồ nông sản, cây giống gần địa phương mình sinh sống.

2. Quy trình 

Cho nguyên liệu trồng nấm được chia đều vào bịch bóng. Sau đó gập 2 đáy túi nilon lại cho vuông góc,rồi tiến hành cho lớp rơm rạ đầu tiên vào đáy túi, tiếp đến đè nén rơm rạ lại sao cho thật chặt xuống đáy túi nilon, với mô hình trồng nấm bào ngư này thì lớp rơm có thể dày khoảng 5cm.

Sau đó tiến hành rải phôi trồng nấm bào ngư giống vào xung quanh thành túi nilon vừa chuẩn bị. Chú ý phải ép sát phôi nấm ra phía ngoài thành túi.

Tiếp tục cho lớp rơm thứ 2 lên phôi nấm vừa rồi, tiếp tục rải tiếp phôi nấm sát phía ngoài thành túi như vậy. Chú ý đến lớp rơm trên cùng túi thì phải rắc phôi nấm đều trên mặt rơm, trừ một vùng tròn nhỏ để nhét miếng bông gòn vào trên miệng túi nilon và dùng dụng cụ buộc đầu bịch phôi nấm 3A cột chặt nút bông với miệng túi nilon lại. 

Thông thường mỗi tầng rơm cho vào túi nilon dày khoảng 5 - 7cm và có thể cấy khoảng 50g giống nấm, rơi vào khoảng 4 tầng nấm.

Kỹ thuật nuôi trồng và chăm sóc nấm bào ngư trắng 

1. Ươm giống và rạch bịch

Sau khi hoàn thành tất cả các khâu mà chúng tôi đã kể đến ở phần trên thì chúng ta tiến hành đưa bịch nấm vào phòng ươm. Phòng ươm giống phải đảm bảo thoáng mát, không có ánh sáng, nếu có ánh sáng mạnh chiếu vào có thể ươm giống sẽ thất bại. Bà con lưu ý đặt các bịch nấm cách nhau khoảng 2 - 3cm để tạo độ thông thoáng kích thích cho nấm sinh trưởng.

Thông thường thời gian ươm giống khoảng từ 25 - 30 ngày, thời gian ươm giống phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết, nếu thời tiết mát mẻ, thời gian ươm nhanh hơn, và ngược lại. Khi thấy sợi nấm trắng xóa đã ăn xuống tận đáy bịch thì bắt đầu rạch bịch. Sử dụng dao lam sạch rạch khoảng 6 – 8 đường  sole nhau đều xung quanh bịch, mỗi đường dài khoảng 4 – 6 cm.

2. Chế độ chăm sóc và thu hoạch

Quy trình chăm sóc nấm khác đơn giản, bạn chỉ cần tưới nước khi rạch bịch được khoảng 4 - 6 ngày rồi tiến hành tưới nước bên ngoài túi. Tưới nước dưới dạng phun sương để đảm bảo không làm tổn thương đến cây nấm, bởi lượng nước ít nên hãy kéo dài thời gian tưới, trung bình 4 - 6 lần/ngày. Sau khi thu hết đợt 1, ngừng việc tưới nước khoảng 1 tuần, đợi cho nấm hồi phục và phát triển sinh trưởng tiếp mới bắt đầu tưới nước.

Cách thu hoạch nấm bào ngư trắng

Chúng ta cần đảm bảo thu hái nấm khi bầu nấm bằng chén uống nước nhỏ, khi tai nấm có đường kính từ 3 - 5cm, lưu ý  là phải hái hết phần gốc trên bịch nấm để tránh làm ảnh hưởng tới bịch nấm. 

Mỗi lứa thu hoạch được làm 3 – 4 đợt. Sau mỗi đợt thu hái thì ngưng tưới nước khoảng 3 – 4 ngày để cho nấm bọc ra tán mới.

Thời gian thu hoạch nấm từ 30 – 45 ngày kể từ sau lần hái đầu tiên. Nhưng thời gian thu nấm đạt hiệu quả cao nhất là từ lần hái đầu tiên cho đến 30 ngày sau. 

Từ ngày thứ 30 trở đi nếu thấy bịch nấm bị xẹp xuống thì ta dùng tay ép bịch nấm xuống rồi lấy dây buộc sát vào nguyên liệu giống như kỹ thuật buộc ban đầu, sau đó chăm sóc và thu hái trở lại bình thường.

Như vậy, chúng tôi đã tổng hợp, chia sẻ kỹ thuật trồng nấm bào ngư trắng từ những chuyên gia có kỹ thuật cao giúp cho mọi người hiểu rõ hơn về giống cây cũng như phương pháp trồng nấm đạt hiệu quả nhất. Hãy theo dõi chúng tôi để biết thêm các thông tin hữu ích khác cũng như biết thêm nhiều phương pháp tối ưu giúp cải thiện năng suất cho cây trồng của mình.